WeVis ร่วมกับมูลนิธิฟรีดริช เนามัน ประเทศไทย (FNF Thailand), สถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย (TIJ) และคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ประสานความร่วมมือจัดกิจกรรม “DreamCon For Future of Freedom” ในวันที่ 29 พฤษภาคม 2568 ณ ทัณสถานหญิงธนบุรี เพื่อเปิดพื้นที่ให้ผู้ต้องขังได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเรื่องสิทธิเสรีภาพ และวาดภาพ ‘กติกาในฝัน’ ที่จะช่วยให้สิทธิเสรีภาพเหล่านั้นเป็นจริงขึ้นมาได้
เพราะถึงแม้ผู้ที่ถูกคุมขังจะไม่มีสิทธิเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญ แต่พวกเขาควรมีสิทธินำเสนอความคิดเห็นเกี่ยวกับเนื้อหาในรัฐธรรมนูญ ซึ่งอาจมีบทบาทกำหนดกฎกติกาที่เป็นธรรมยิ่งขึ้นในอนาคต และอาจช่วยส่งเสริมคุณภาพชีวิต ทั้งภายในเรือนจำและในสังคมภายนอกที่พวกเขาจะได้ก้าวออกไปในวันหนึ่ง
กิจกรรมช่วงเช้า
ช่วงเช้าเริ่มต้นด้วย กิจกรรมสันทนาการ (Ice Breaking) เพื่อให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้ทำความรู้จักและสร้างความคุ้นเคยกันในบรรยากาศที่เป็นมิตร จากนั้น ผู้เข้าร่วมถูกแบ่งเป็นกลุ่มย่อย กลุ่มละ 6-7 คน เพื่อเล่น การ์ดเกมสิทธิมนุษยชน (สร้างสรรค์โดยมูลนิธิฟรีดริช เนามัน ประเทศไทย) ที่พาให้ทุกท่านได้เรียนรู้เกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน 3 ด้าน ได้แก่ สิทธิในเนื้อตัวร่างกาย สิทธิพลเมืองและการมีส่วนร่วม และสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ผ่านการสำรวจสถานการณ์การละเมิดสิทธิที่พบเห็นได้ทั่วไปในสังคมไทย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และร่วมกันหาแนวทางการรับมือการละเมิดสิทธิเหล่านั้น ร่วมกับสมาชิกภายในกลุ่มและกระบวนกร
เกมและบรรยายเสริมสร้างความรู้
กิจกรรมถัดมาคือ กิจกรรม Check List ซึ่งเป็นเกมที่จะช่วยให้ผู้ต้องขังได้เคลื่อนไหวร่างกาย และเพลิดเพลินกับการตอบคำถามเกี่ยวกับความรู้พื้นฐานเรื่องสิทธิของผู้ต้องขังและรัฐธรรมนูญ ปิดท้ายช่วงเช้าด้วย การบรรยายพิเศษในหัวข้อ ‘ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญ’ ซึ่งได้รับเกียรติจาก รศ.ดร.วรรณภา ติระสังขะ และ อ.ดร.วศิน ปั้นทอง วิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิจากคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
กิจกรรมช่วงบ่าย
หลังจากพักรับประทานอาหารหลางวัน กิจกรรมช่วงบ่ายเริ่มต้นด้วย กิจกรรมวาดภาพและแลกเปลี่ยนอนาคตในฝัน ที่เปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมทุกท่านได้แสดงความคิดสร้างสรรค์ ผ่านการวาดภาพหรือสื่อสารเชิงสัญลักษณ์ถึง ‘เหตุการณ์สำคัญที่สุดในชีวิต’ และ ‘ชีวิตในฝันถ้าฉันมีสิทธิ’ และผลัดกันนำเสนอภายในกลุ่มย่อย
กิจกรรมนี้มีจุดประสงค์ให้ผู้เข้าร่วมแต่ละท่านได้แบ่งปันประสบการณ์ชีวิต และชีวิตในฝันที่มีที่มาจากประสบการณ์เหล่านั้น โดยมีกระบวนกรคอยรับฟังและชวนพูดคุยต่อว่า ‘กติกา’ อะไรที่จะทำให้ชีวิตในฝันเหล่านั้นเป็นจริงขึ้นมาได้ และเชื่อมโยงกับรัฐธรรมนูญ ในฐานะหลักประกันของ ‘กติกา’ ดังกล่าว
ตัวอย่างกติกาหรือสิทธิในฝันที่ผู้เข้าร่วมได้นำเสนอ ได้แก่
- นโยบายท่องเที่ยวฟรีแก่นักเรียนนักศึกษา
- สิทธิในการเข้าถึงการรักษาขั้นพื้นฐานในมาตรฐานที่ดี
- เสรีภาพในการประกอบกิจการทางศาสนาในเขตพื้นที่เรือนจำ
- ทุนสำหรับผู้ด้อยโอกาส อาทิเช่น คนจน หรือผู้พิการ
- การสนับสนุนให้คนวัยเกษียณได้กลับไปใช้ชีวิตที่บ้านเกิด
ปิดท้ายกิจกรรมช่วงบ่ายด้วย กิจกรรมเขียนโปสการ์ด เพื่อฝากข้อความถึงผู้มีอำนาจหน้าที่ในการ ‘กำหนดกติกา’ โดยทีมกระบวนกรได้เก็บรวบรวมไว้เพื่อเตรียมส่งต่อ เมื่อมีการตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญในภายภาคหน้า
ตัวอย่างข้อความโปสการ์ดจากผู้เข้าร่วม
หลังจากกิจกรรมที่ทัณฑสถานหญิงธนบุรี มูลนิธิฟรีดริช เนามัน ประเทศไทย สถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย และตัวแทนคณาจารย์จากคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้เดินทางไปยังทัณฑสถานตามภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศไทย ได้แก่ เรือนจำกลางเชียงใหม่และทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ จ.เชียงใหม่ ทัณฑสถานหญิงสงขลา จ.สงขลา และเรือนจำอำเภอไชยา จ.สุราษฎร์ธานี เพื่อรวบรวมความคิดเห็นเกี่ยวกับกติการ่วมกันในฝันของทุกคนต่อไป
ประมวลภาพกิจกรรม Dream Con For Future of Freedom ทั่วประเทศไทย
ทั้งนี้ ความคิดเห็นของผู้เข้าร่วม จากการจัดกิจกรรม “DreamCon For Future of Freedom” นี้ ได้ถูกรวบรวมไว้อย่างเป็นโครงสร้างไว้ใน แพลตฟอร์ม Dream Con (รับชมได้ที่ https://dreamcon.wevis.info/topics) ที่พร้อมที่จะถูกต่อยอดโดยความคิดเห็นจากวงสนทนาเรื่องรัฐธรรมนูญอื่น ๆ ต่อไปในอนาคต
