เกี่ยวกับโครงการ

จากข้อกฎหมายเกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพนับสิบมาตราที่เขียนไว้ในรัฐธรรมนูญไทยฉบับ พ.ศ. 2560 นำไปสู่คำถามว่า “สิทธิเสรีภาพที่ปรากฏในรัฐธรรมนูญไทย ให้การคุ้มครองเพียงพอแล้วหรือยัง?” หรือแม้แต่ “หากจะปรับหรือเพิ่มการคุ้มครอง อะไรที่น่าเสริมเติมลงไป?” WeVis จึงสำรวจการเขียนสิทธิเสรีภาพในรัฐธรรมนูญของอีก 161 ประเทศรอบโลก เพื่อเปรียบเทียบหาสิทธิเสรีภาพที่ชาวโลกเล่าถึง แต่ยังไม่ปรากฎในรัฐธรรมนูญไทย — เสมือนมี “ช่องว่าง” ของสิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญไทย ที่อาจลองเติม “ความเป็นไปได้ใหม่” จากรัฐธรรมนูญต่างประเทศลงไปได้ ิ

แม้จะไม่มีคำตอบที่แน่ชัดว่า สิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญที่ดีเป็นอย่างไร แต่ “ช่องว่าง” และ “ความเป็นไปได้ใหม่” จากข้อมูลเชิงเปรียบเทียบนี้ อาจจุดประกายบทสนทนาเกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญไทย เพื่อยกระดับการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนต่อไปในอนาคต

ทีมงานขอขอบคุณสถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย (TIJ) สำหรับการให้คำปรึกษาด้านการแปลข้อความจากรัฐธรรมต่างประเทศเป็นภาษาไทยภายในงานชิ้นนี้

1. Elkins, Zachary, Tom Ginsburg, James Melton. Constitute: The World’s Constitutions to Read, Search, and Compare. Online at constituteproject.org. รัฐธรรมนูญทั่วโลกฉบับแปลภาษาอังกฤษ เผยแพร่ผ่านเว็บไซต์ https://www.constituteproject.org
2. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560
3. รายงานค่าดัชนีประชาธิปไตย (Democracy index) ประจำปี 2023 รวบรวมและเผยแพร่โดย The Economist Intelligence Unit (EIU)
4. บทความเรื่อง ปัญหารัฐธรรมนูญ 2560 : สิทธิเสรีภาพที่อยู่ภายใต้ “ความมั่นคงของรัฐ” โดย iLaw

• ขอบเขตเนื้อหาสิทธิเสรีภาพของไทย จะตีความเท่าที่ปรากฏในรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2560 เท่านั้น ไม่รวมกฎหมายลูกอื่น ๆ
• รัฐธรรมนูญต่างประเทศที่นำมาเปรียบเทียบในงานนี้มีทั้งสิ้น 161 ฉบับ คือรัฐธรรมนูญที่เข้าข่ายทั้ง 3 เงื่อนไข ได้แก่
  1. เป็นรัฐธรรมนูญที่มีบทบัญญัติหมวดสิทธิเสรีภาพ (อาจใช้ชื่อที่แตกต่างกัน เช่น Fundamental Rights and Freedom, Basic Rights and Freedom, Rights and Freedom, Bill of Rights, Human Rights Act, Declaration of Rights)
  2. เป็นรัฐธรรมนูญฉบับถาวร
  3. เป็นรัฐธรรมนูญของประเทศที่มีข้อมูลค่า Democracy Index 2023 ตามรายงานของ EIU
• การตีความรัฐธรรมนูญต่างประเทศเพื่อเปรียบเทียบในงานนี้ จะตีความจากฉบับแปลเป็นภาษาอังกฤษ และตีความเนื้อหาเท่าที่ปรากฏในบทบัญญัติหมวดสิทธิเสรีภาพเท่านั้น
• อัพเดทข้อมูลล่าสุด วันที่ 1/ก.พ./2024